09. Komunikacja społeczna

Grzegorz Grabowski

Rozwój lokalny, budowanie strategii jego przebiegu, służące zaspokojeniu potrzeb społecznych (czyli pojęcia, które dotychczas starałem się wyjaśnić), nie może odbywać się bez najważniejszego podmiotu całego procesu. Są nimi mieszkańcy. Forum dialogu pomiędzy podmiotami życia społeczno-gospodarczego to komunikacja społeczna. Główny cel komunikowania: kształtowanie, modyfikacja lub zmiana wiedzy, postaw i zachowań zgodnie z interesami i wartościami oddziałujących na siebie nadawców i odbiorców. Biorąc pod uwagę komunikację społeczną na poziomie samorządu lokalnego można wyróżnić kilka obszarów (poziomów) komunikacji społecznej. Można wyróżnić takie oto, główne, podmioty uczestniczące
w systemie komunikacji: 1)pochodząca z wyboru władza wykonawcza (wójt, burmistrz, starosta), 2) radni; 3) urzędnicy jednostek organizacyjnych samorządu; 4) mieszkańcy.
Wszystkie te podmioty komunikują się pomiędzy sobą, wykorzystując różne sposoby komunikowania – kanały komunikacji. Mogą nimi być: informacja ustna, pisemna, do komunikowania się można wykorzystać prasę lokalną, tablice ogłoszeń, radio, internet, itd.
Dla mieszkańców najważniejsza jest komunikacja pomiędzy nimi a władzami a właściwie relacje pomiędzy władzą a jej wyborcami. Część informacji władza ma obowiązek przekazywać mieszkańcom. Wynika to z odpowiednich ustaw, które nakazują informowanie o przetargach, publikacje uchwał, oświadczeń majątkowych urzędników i radnych. Podstawowym narzędziem służącym samorządom do umieszczania tych informacji jest Biuletyn Informacji Publicznej. Na stronach internetowych samorządów są odnośniki do BIP. Mieszkaniec – internauta, może znaleźć tam dużo informacji o poczynaniach władzy lokalnej, ale wymaga to od niego naprawdę dużego samozaparcia. Kolejny kanał komunikacji władzy z mieszkańcami to prasa lokalna i samorządowa. Warto rozróżnić te dwa podmioty. Ta druga jest wydawana przez samorząd, jej dobrym przykładem jest wydawany w Wołominie „Wspólny Wołomin”, który w sposób rzetelny jedynie informuje o poczynaniach władz. Podkreślam – informuje, bo od komentowania poczynań władz jest prasa lokalna wydawana przez podmioty gospodarcze. Chociaż, czytając naszą prasę lokalną, trudno nie zauważyć pewnej stronniczości w komentowaniu dokonań władzy.
Należy jednak pamiętać, że komunikacja, to nie tylko przekazywanie informacji, ale także otrzymywanie informacji pozwalające zmieniać postępowanie nadawcy komunikatu. Z tym elementem komunikacji, czyli słuchaniem głosu mieszkańców, jest zdecydowanie gorzej. Nawet w sytuacji, gdy są wymagane konsultacje społeczne przy podejmowaniu przez samorząd istotnych dla rozwoju lokalnego rozstrzygnięć. I to nie jest tak, że obywatel ma znaleźć sobie dostęp do takiej informacji. To władza powinna wysłać komunikat i stworzyć możliwość mieszkańcowi, aby jego odpowiedź na ten komunikat wróciła do władzy.