Zielonka – Reaguj na przemoc wobec dzieci. Dobre dzieciństwo daje dziecku moc

Miasto Zielonka wspiera kampanię „Dzieciństwo bez przemocy”. To ogólnopolska akcja Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, która uświadamia dorosłym, że to od ich postępowania zależy bezpieczeństwo dzieci i ich dobre dzieciństwo. W ramach kampanii odbywają się wartościowe warsztaty, które pomogą rodzicom i opiekunom rozpoznawać niepokojące sygnały, stawiać granice bez przemocy i wspierać rozwój emocjonalny.

Przemoc wobec dziecka to każde działanie lub zaniechanie, które powoduje krzywdę, cierpienie, narusza godność, zdrowie fizyczne lub psychiczne dziecka oraz hamuje jego rozwój. Z badań Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę wynika, że 79% dzieci w Polsce doświadcza przemocy. 32% doznaje jej ze strony bliskich dorosłych, a aż 66% ze strony rówieśników. Według badania prawie 1/4 dzieci jest zaniedbywana emocjonalnie, 1/3 jest wykorzystywana seksualnie bez kontaktu fizycznego, a 1/5 doświadcza tzw. parentyfikacji, czyli przejmuje rolę dorosłych (np. musi być „rodzicem” dla młodszego rodzeństwa).

Dane te pokazują, że przemoc wobec dzieci wciąż jest powszechna. Dlatego wymaga naszej stanowczej reakcji. Razem możemy wspierać dzieci oraz uchronić je przed przemocą.

Jak rozpoznać przemoc?

Przemoc wobec dziecka nie zawsze jest widoczna od razu. Dzieci często ukrywają to, co się dzieje, bo się wstydzą, boją się konsekwencji albo czują lojalność wobec sprawcy. Dlatego ważne jest, żeby obserwować zmiany w funkcjonowaniu dziecka.

Niepokój powinno wzbudzić nagłe wycofanie, lękliwość, drażliwość lub agresja, problemy z koncentracją, unikanie rówieśników, pogorszenie ocen albo utrata zainteresowań. Sygnałem mogą być także trudności z regulacją emocji – dziecko reaguje skrajnie, płacze „bez powodu”, szybko wpada w złość.

Warto zwracać uwagę na ślady fizyczne: siniaki, zadrapania, oparzenia czy rany tłumaczone w sposób mało wiarygodny. Równie ważne są dolegliwości somatyczne, np. częste bóle brzucha czy głowy bez jasnej przyczyny medycznej. U wielu dzieci przemoc odbija się też na śnie – pojawiają się koszmary, problemy z zasypianiem, a także nocne moczenie.

Inny sygnał to zaniedbanie siebie. Dziecko może przychodzić w brudnych lub nieodpowiednich do pogody ubraniach, mieć nieumytą skórę i włosy, problemy z zębami. Może wyglądać na przewlekle zmęczone albo niedożywione. Alarmujące jest również unikanie konkretnych miejsc lub osób. Jeśli dziecko nagle nie chce iść do szkoły, przedszkola albo do kogoś, z kim wcześniej spędzało czas, to warto zapytać „dlaczego?”. Podobnie, jeśli przestaje ufać dorosłym, izoluje się od rówieśników, ma trudności w przyjaźniach albo staje się przesadnie uległe (np. żeby „nie denerwować innych”). Lub przeciwnie – nadmiernie agresywne w obronie.

Jeśli zauważysz którykolwiek z tych sygnałów, nie bagatelizuj ich. Rozmowa z dzieckiem, pełna troski i zrozumienia, może pomóc odkryć, co naprawdę się dzieje. Nie wahaj się również zasięgnąć pomocy specjalistów – psychologów, pedagogów czy pracowników socjalnych, którzy mogą wesprzeć w niesieniu pomocy i podjęciu odpowiednich działań.

Jak rodzice mogą dawać dziecku siłę?

Rodzice budują w dziecku poczucie mocy przede wszystkim przez codzienność: przez to, jak reagują, jak rozmawiają i jak stawiają granice. Fundamentem jest poczucie bezpieczeństwa. Dom bez przemocy – fizycznej i psychicznej – daje dziecku sygnał: „możesz mówić o swoich uczuciach”, „słuchamy cię”.

Ogromne znaczenie ma miłość bezwarunkowa, czyli akceptacja dziecka „takiego, jakim jest”, a nie „takiego, jakim ma być”. Taka postawa wzmacnia poczucie własnej wartości i pozwala rozwijać się bez stałego lęku przed oceną. Ważne jest też dawanie dziecku realnej sprawczości: możliwości podejmowania decyzji adekwatnych do wieku i uczenia się na błędach. To buduje odpowiedzialność, samodzielność i wiarę w siebie.

Wychowanie oparte na szacunku, cierpliwości i rozmowie uczy dziecko empatii, komunikacji i rozwiązywania konfliktów bez przemocy. Rezygnacja z kar fizycznych i psychicznych na rzecz jasnych zasad i konsekwencji wspiera zdrowy rozwój emocjonalny.

Rodzice wzmacniają dziecko także wtedy, gdy wspierają jego ciekawość świata. Zachęcają do próbowania nowych rzeczy i pomagają rozwijać talenty. Pokazują, że porażka jest częścią nauki, a nie powodem do wstydu.

I wreszcie: to, jak rodzice odnoszą się do siebie nawzajem, jest dla dziecka lekcją relacji. Jeśli w domu obecny jest szacunek, współpraca i gotowość do rozmowy, dziecko uczy się, że właśnie tak powinny wyglądać zdrowe relacje z innymi. Świadome, ciepłe rodzicielstwo daje dziecku siłę, poczucie bezpieczeństwa i wiarę, że poradzi sobie z trudnościami teraz i w dorosłym życiu.

Cykl spotkań dla rodziców i opiekunów

Na coroczną akcję Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę składa się szereg spotkań dotyczących ochrony dzieci i ich zdrowia. Rodzice, nauczyciele i opiekunowie mogą wziąć udział w wydarzeniach poświęconych m.in. profilaktyce krzywdzenia, stawiania granic z miłością, wspierania dzieci w kryzysie oraz w budowaniu relacji rówieśniczych.

Poniżej przedstawiamy listę najbliższych spotkań organizowanych w ramach kampanii przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę:

Jak rozmawiać z dzieckiem doświadczającym kryzysu psychicznego bądź krzywdzenia? – webinar dla rodziców, dorosłych i profesjonalistów pracujących z dziećmi

12.11.2025 r. godz.: 17:00–18:30

Często dostrzegamy u dziecka niepokojące objawy, mogące świadczyć o kryzysie psychicznym bądź doświadczeniu przemocy, ale boimy się zareagować, myśląc, że tylko pogorszymy sprawę. Podczas spotkania ekspertka Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę przybliży obraz dziecka w kryzysie psychicznym, z doświadczeniem przemocy, uwrażliwiając na objawy. Zaprezentuje model prowadzenia rozmowy z młodą osobą doświadczającą trudności, akcentując, co może budować kontakt, a co wywoływać opór i wycofanie. Postara się także zbudować motywację do wspierania młodych osób, do poszukiwania wsparcia specjalistycznego dla nich i dla siebie, do aktywnego reagowania. Spotkanie będzie miało charakter interaktywny.

Jak z miłością i szacunkiem wyznaczać dziecku granice – webinar dla dorosłych i rodziców

14.11.2025 r. godz.: 17:00–18:30

Jak stawiać granice dziecku, jednocześnie dbając o bliskość, szacunek i wzajemne zrozumienie? Webinar skierowany jest do rodziców małych dzieci, którzy chcą świadomie budować relację opartą na zaufaniu, miłości i jasnych zasadach – bez przemocy, kar fizycznych czy krzyku. W czasie spotkania uczestnicy porozmawiają o tym: jakie metody wychowawcze wspierają rozwój dziecka i sprzyjają współpracy, jak tworzyć granice, które nie ranią, lecz chronią i uczą, jak ważne jest rozpoznawanie i regulowanie własnych emocji, by nie działać pod wpływem złości czy bezsilności. Każde dziecko potrzebuje dorosłego-przewodnika. Jeśli czujesz, że czasem brakuje Ci narzędzi, cierpliwości lub pomysłów, jak radzić sobie z zachowaniami dziecka bez uciekania się do kar czy krzyku, weź udział w spotkaniu.

Jak wspierać swoją córkę w budowaniu relacji z koleżankami? – webinar dla dorosłych i rodziców

18.11.2025 r. godz.: 18:00–19:30

Twoja córka czuje się samotna? Nie może znaleźć najlepszej przyjaciółki, a uważa, że już powinna ją mieć? Boi się wykluczenia z grupy rówieśniczej? Martwią ją kłótnie? Przeżywa niepowodzenia w nawiązywaniu znajomości? To webinar dla rodziców i dorosłych. O etapach koleżankowania się współczesnych dziewczynek opowie Joanna Czeczott z Fundacji Kosmos dla Dziewczynek. Poznając dynamikę dziewczyńskich relacji, opowie, jak można towarzyszyć córce, która dopiero uczy się dobrego bycia razem z innymi.

Uwaga! Lista aktualnych webinarów i zapisy lub linki na spotkania dostępne są na stronie internetowej kampanii. Wybrane nagrania z webinariów są publikowane na kanale organizatora Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

Gotowe scenariusze spotkań

Dla profesjonalistów i placówek oświatowo-opiekuńczych eksperci Fundacji przygotowali różnorodne scenariusze. Gotowe plany na zajęcia dla dzieci i młodzieży pomogą zorganizować spotkania edukacyjne, aby wspierać dzieci w unikaniu zagrożeń związanych z przemocą oraz nauczą, gdzie szukać pomocy. Scenariusze zostały opracowane przez praktyków oraz dostosowane do wieku dzieci. Są dostępne do pobrania na stronie.