04. Legalnie we własnym domu

Do naszej redakcji coraz częściej docierają pytania od Czytelników dotyczące legalności użytkowania budynków, głównie mieszkalnych. Pytacie Państwo o to, co należy zrobić, by budowany często przez długie lata, upragniony dom, stał się budynkiem legalnie użytkowanym. Choć o sprawie pisaliśmy wówczas, gdy zmieniały się przepisy dotyczące tego zagadnienia, zgodnie z zapotrzebowaniem wracamy do tematu.

W połowie 2004 roku weszły w życie dosyć rygorystyczne przepisy, określające wysokie kary za nielegalne użytkowanie budynków. W przypadku nielegalnie użytkowanego budynku mieszkalnego kara, jaką może nałożyć na właścicieli, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego (PINB) wynosi 10 000 zł.. Co należy zrobić by uniknąć takiej sytuacji?
– Zgodnie z artykułem 54 Prawa Budowlanego przed przystąpieniem do użytkowania wybudowanego budynku mieszkalnego należy zawiadomić PINB o zakończeniu budowy. Do zawiadomienia powinniśmy dołączyć oryginał dziennika budowy, oświadczenie kierownika budowy o wykonaniu budynku zgodnie z projektem budowlanym, protokoły odbiorów instalacji branżowych, inwentaryzację geodezyjną powykonawczą oraz potwierdzenie odbioru wykonanych przyłączeń – mówi Krzysztof Antczak, wiceburmistrz Wołomina.
Co się dzieje w sytuacji, gdy wybudowany obiekt odbiega od tego co zostało zaprojektowane i na co wydane zostało pozwolenie?
– W takiej sytuacji projektant powinien się ustosunkować do dokonanych zmian i wypowiedzieć czy kwalifikuje te zmiany jako nieodstępujące w sposób istotny od wykonanego projektu (zgodnie z art. 57 ust.2 prawa budowlanego), czy tez jako istotne odstępstwo od zatwierdzonego projektu.
W pierwszym przypadku, czyli, gdy projektant uzna, że zmiany są mało istotne, do zawiadomienia o zakończeniu budowy dołączyć należy kopię rysunków wchodzących w skład projektu budowlanego z naniesionymi zmianami. Komplikacje następują w przypadku istotnego odstąpienia przez inwestora od tego co zakładał projekt – mówi nasz rozmówca. Co więc dzieje się w takich sytuacjach?
– W takim przypadku Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wydaje, w drodze decyzji sprzeciw co do zamiaru przystąpienia do użytkowania budynku. W dalszej części PINB na podstawie art. 51 ust 1 pkt 3 nakłada na inwestora obowiązek sporządzenia i przedstawienia projektu budowlanego zamiennego z uwzględnieniem zmian wynikających z dotychczas przeprowadzonych robót budowlanych. Po dostarczeniu tych dokumentów PINB (ma podstawie art. 51 ust 4 wyda decyzje o zatwierdzeniu projektu budowlanego zamiennego. W decyzji tej nałoży na inwestora obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Jednocześnie PINB skieruje do starosty wniosek o uchylenie decyzji o pozwoleniu na budowę (na podstawie której budowano obiekt). Rozpoczęcie legalnego użytkowania obiektu będzie możliwe po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Zgodnie z obowiązującym prawem rozpoczęcie użytkowania budynku bez zawiadomienia o zakończeniu budowy lub uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie zobowiązuje organ nadzoru budowlanego do naliczenia kary z tytułu nielegalnego użytkowania (wynika to z art.57 ust.7). W przypadku budynku mieszkalnego jednorodzinnego kara ta wynosi 10 000 zł.
Teresa Urbanowska

Krzysztof Antczak
– obecnie wice-burmistrz Wołomina w latach 1997-2002 pełnił funkcję zastępcy Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Obecnie współpracuje z szeregiem instytucji jako ekspert z zakresu prawa budowalnego, m.in. z Krajową Izbą Budownictwa oraz Polską Izbą Przemysłowo-Handlową Budownictwa.