Mariusz Gazda
Czy Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo Kredytowe to polski ewenement? Czy tego rodzaju instytucje finansowe istnieją tylko nad Wisłą? Nie. Oczywiście, że nie. Nasza wiedza na ten temat jest jednak skąpa.
Unie kredytowe (credit unison), nazywane też związkami kredytowymi, istnieją od lat w 92 krajach na wszystkich kontynentach. Funkcjonują wszędzie na zasadach spółdzielczych wdrażając w życie idee samopomocy finansowej i wzajemności wspólnot lokalnych. Należą do niebankowych instytucji depozytowo-kredytowych. Aktualnie na świecie istnieje ponad 42 tysiące unii kredytowych, oferujących podstawowe usługi depozytowe, kredytowe i rozliczeniowe 157 milionom swoich członków, głównie osobom mniej zamożnym, chroniąc je przed ekonomicznym i socjalnym wykluczeniem ze społeczeństwa. Działalność unii kredytowych nie jest nastawiona na zysk, lecz na pomoc finansową swoim członkom. W Kasach są nadal żywe i praktykowane idee pracy społecznej dla dobra lokalnych społeczności.
Najwięcej unii kredytowych działa w Stanach Zjednoczonych – ponad 9 tysięcy. Ich aktywa wynoszą 694 mld. dolarów. Łącznie unie kredytowe w tym kraju mają ponad 86 mln. członków (43 % wszystkich zawodowo czynnych). Wiele z nich to organizacje polonijne.
W Kanadzie działa 548 związków kredytowych zrzeszających 5,1 mln członków. Ich aktywa to 78 mld. dolarów.
W Australii 3,5 mln. członków ( co czwarta osoba pracująca) zrzeszonych jest w 157 uniach kredytowych. Aktywa australijskich unii kredytowych przekraczają wartość 25 mld. dolarów.
Największą rolę w Europie unie kredytowe odgrywają w Irlandii, w której należy do nich prawie każda czynna zawodowo osoba. Na północy kraju są często jedynymi instytucjami finansowymi.
Od niedawna unie kredytowe powstają i rozwijają się również
w Europie Wschodniej (Rosja, Ukraina, Litwa, Mołdawia, Rumunia). Duży wkład w ich rozwój wnoszą polskie SKOK-i służąc pomocą organizacyjną i finansową.
W Polsce SKOK-i rozwijają się od 1992 roku. W 1589 oddziałach obsługują ponad 1,5 miliona Polaków, ich aktywa to 6 miliardów złotych.
Międzynarodowe Zasady Kas Spółdzielczych, zatwierdzone przez Światową Radę Związków Kredytowych, oparte są na filozofii współpracy oraz jej podstawowych wartościach: równości członkowskiego kapitału i wzajemnej samopomocy. Przy różnorodności praktycznych rozwiązań we wdrażaniu filozofii spółdzielczych kas na świecie,
w samym sercu tych zasad pozostaje koncepcja rozwoju dla osiągnięcia lepszego życia dla siebie i swojej społeczności.