Często narzekamy na opieszałość urzędów i instytucji. Organ administracji publicznej ma obowiązek załatwić sprawę bez zbędnej zwłoki. Tak stanowi kodeks postępowania administracyjnego. Uchybienie terminowi może uzasadniać odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza publicznego.
Zwłoka oznacza sytuację, w której uchybienie terminowi nastąpiło wskutek niewłaściwego zachowania się organu. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które nie wymagają postępowania wyjaśniającego. Są to sprawy, w których organ nie musi zbierać dowodów, informacji lub wyjaśnień, lecz może wydać decyzję w oparciu o dowody przedstawione przez stronę. Przepis art. 35 k.p.a. stanowi wskazówkę dla organów administracji, aby załatwiały sprawy w terminach krótszych niż wyznaczone przez przepisy prawa.
Uchybienie terminowi może uzasadniać odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza publicznego.
Sprawy wymagające postępowania wyjaśniającego, powinny być załatwiane przez organ, nie później niż w ciągu miesiąca, licząc od dnia wszczęcia postępowania. Na załatwienie sprawy „skomplikowanej”, przepisy dając urzędom dwa miesiące. Przekroczenie nawet maksymalnych terminów do załatwienia sprawy nie powoduje nieważności wydane decyzji. Może być jedynie podstawą do roszczeń odszkodowawczych czy odpowiedzialności dyscyplinarnej pracownika urzędu.
Na opieszałość i niezałatwienie sprawy w terminie służy zażalenie do organu administracji publicznej wyższego stopnia. Organ ten, uznając zażalenie za uzasadnione, wyznacza dodatkowy termin załatwienia sprawy oraz zarządza wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie. Może też, w razie potrzeby, podjąć środki zapobiegające naruszeniu terminów załatwienia sprawy w przyszłości.
O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w ustawowym terminie, urząd obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy.
Zażalenie przysługuje wówczas, gdy organ prowadzący postępowanie: nie załatwi sprawy niezwłocznie; nie załatwi sprawy w ciągu jednego miesiąca (przy sprawach „skomplikowanych” – dwóch miesięcy); zawiadomi stronę o zwłoce i wyznaczy nowy termin, którego nie dotrzyma. Bezczynność nie istnieje przed upływem wyznaczonych terminów niezależnie od tego, czy organ podejmował w danym czasie jakieś czynności procesowe, czy też był całkowicie bierny. Nie można wnieść zażalenia na niezałatwienie sprawy, która w istocie w ogóle jeszcze się nie toczy. Kodeks postępowania administracyjnego zawiera również „haki” na niezdyscyplinowanych urzędników. Pracownik, który z nieuzasadnionych przyczyn nie załatwił sprawy w terminie, podlega odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej.
Komitet Miejski Prawo i Sprawiedliwość w Wołominie zaprasza w każdą drugą i ostatnią środę miesiąca, na godz. 19.00 do Klubu „Tramp” przy ul. Prądzyńskiego w Wołominie na bezpłatne porady prawne.