Aldona Dzwonkowska: Zatrudnienie młodocianych i dzieci

Chciałbym zatrudnić do pracy osobę niepełnoletnią. Czy powinienem spełnić jakieś dodatkowe warunki w przypadku zatrudnienia takiego pracownika?

Jaki rodzaj umowy powinienem zawrzeć?

Z treści nie wynika, czy osoba, którą Pan chce zatrudnić, jest młodocianym, czy jeszcze dzieckiem. Jeżeli jest to młodociany, możliwe jest zatrudnienie po spełnieniu następujących warunków: zatrudniany ma mieć ukończone gimnazjum, być zatrudnionym w celu przygotowania zawodowego, a ponadto przy pracy niezagrażającej jego zdrowiu. Formą zatrudnienia młodocianych w celu nauki lub przyuczenia do pracy jest umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego (art. 195 KP). Z treści umowy powinien wynikać rodzaj przygotowania zawodowego, czas i miejsce przygotowania, sposób dokształcania teoretycznego, a także wysokość wynagrodzenia. Umowa powinna mieć postać pisemną, ale niedopełnienie tego obowiązku nie powoduje jej nieważności. Natomiast rozwiązanie stosunku pracy z młodocianym następuje w przypadku spełnienia przesłanek z art. 196 KP, a mianowicie: niewypełnienia przez młodocianego wynikających z umowy obowiązków, w tym również obowiązku nauki, ogłoszenia likwidacji lub upadłości pracodawcy, reorganizacji zakładu pracy uniemożliwiającej kontynuowanie przygotowania zawodowego, stwierdzenie nieprzydatności młodocianego do wykonywania pracy.

Ponadto młodociany może zostać zatrudniony na podstawie innej umowy niż przygotowanie do zawodu, ale tylko przy pracach lekkich. Wykonywana praca nie może przyczyniać się do utrudnienia wypełniania obowiązków szkolnych, a w żadnym przypadku nie może powodować zagrożenia życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego zatrudnionego w zakładzie młodocianego. Pracodawca powinien po uzyskaniu zgody lekarza medycyny pracy określić wykaz prac lekkich, który następnie powinien być zatwierdzony przez inspektora pracy. Z wykazem tych prac powinien zapoznać się młodociany. Ponadto pracodawca nie może zatrudniać młodocianego w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej między godz. 22.00 a 6.00. Do takiego pracownika należy również stosować skrócony czas pracy, a także zwiększony urlop wypoczynkowy.

Natomiast w sytuacji, gdy zatrudnione przez Pana ma zostać dziecko, czyli osoba, która nie ukończyła lat 16, konieczne jest spełnienie dodatkowych wymogów. Wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego lub opiekuna dziecka, a także zezwolenie od inspektora pracy. Ponadto zatrudnienie jest możliwe tylko na rzecz podmiotu prowadzącego działalność artystyczną, reklamową lub sportową.