Z początkiem roku szkolnego wiele osób zaczyna poszukiwania szkoły językowej, która zapewniłaby ? czy to im samym czy ich dzieciom ? skuteczną naukę języka obcego. Wybór nie jest łatwy, gdyż oferta licznych placówek tego typu jest dość podobna ? większość z nich dysponuje profesjonalną kadrą, niezłymi warunkami lokalowymi, zapewnia naukę w małych grupach i przyjaznej atmosferze. Typowe embarras de richesse!Właściwie jedynym kryterium, które szkoły językowe zdecydowanie różni, może tu być przyjęta przez szkołę metodologia nauczania. Mniej więcej od dziesięciu lat sporą popularnością cieszy się w Polsce tzw. Metoda Callana?, opracowana w 1960 r. jako uniwersalna metoda nauczania języka angielskiego na całym świecie, niedopuszczająca używania języka ojczystego i nieuwzględniająca różnic wiekowych, kulturowych, czy różnic lub podobieństw systemów gramatycznych języka angielskiego i języka ojczystego ucznia. Rozpowszechnienie Metody Callana na całym świecie tłumaczyć można właśnie tą jej uniwersalnością oraz faktem, że jest skuteczna również w dużych grupach i nie wymaga specjalnie wyposażonych pracowni, a nawet podręczników. Na dobrą sprawę można nią uczyć nawet na polanie lub na podwórku. Ostatnio, jako ?metoda bezpośrednia?, stosowana jest także przez niektóre szkoły językowe do nauczania innych języków ? niemieckiego, francuskiego, hiszpańskiego. Metoda Callana? czy też ?metoda bezpośrednia? (Direct Method) nie są jednakże metodami dominującymi na rynku usług językowych w Polsce. Dlaczego, skoro są takie uniwersalne? Otóż, proszę Państwa, jedyną uniwersalną metodą nauki języka jest metoda naturalna, to jest ta, którą każde dziecko na świecie uczy się języka ojczystego. Większość z nas jednak przyswaja sobie język obcy w warunkach sztucznych, a te już wymagają istotnego zróżnicowania metod i technik dydaktycznych ? uzależnionych od wieku, narodowości, poziomu wiedzy ogólnej, predyspozycji intelektualnych i osobowościowych itd. Należy mieć na uwadze, że zarówno program, jak i metodologia nauczania języków obcych w Polsce są obecnie owocem ścisłej współpracy językoznawców i metodyków z wiodących ośrodków akademickich polskich i zagranicznych (np. z Oxford i Cambridge University), zaś skuteczność ich stosowania zależy głównie od talentu i zaangażowania nauczycieli. A więc, zanim podejmiecie Państwo decyzję o wyborze szkoły językowej, zasięgnijcie języka o zatrudnionych w niej nauczycielach! To oni stanowią rękojmię sukcesu. A co do wspomnianego na początku kryterium metodologii nauczania, to proszę rozważyć: metoda Callana? została opracowana 50 lat temu! W ciągu półwiecza język angielski rozwinął się i zmienił w niewyobrażalnym stopniu, zaś wprowadzony przez twórcę metody kanon słownictwa i gramatyki ani drgnął. Dziś po angielsku mówią tak już tylko staruszkowie! Przyjęta obecnie przez większość szkół publicznych oraz prywatnych szkół językowych metodologia nie ma jakiejś jednej zastrzeżonej znakiem firmowym nazwy. Jest bowiem dziełem zbiorowym, efektem wiedzy i doświadczenia najwybitniejszych teoretyków i praktyków glottodydaktyki (nauczania języków obcych), nieustannie wzbogacanym i modyfikowanym i ? co chyba najistotniejsze ? dostosowanym do potrzeb zarówno szybko zmieniającego się społeczeństwa informacyjnego, jak i wymagań dzisiejszego systemu edukacji. Najogólniej metodologię tę można by określić jako ?zintegrowaną?, a zatem rozwijającą równolegle wszystkie sprawności językowe: rozumienie słowa pisanego, ale i rozumienie ze słuchu, mówienie, ale i pisanie, a wszystko to wprowadzane w zróżnicowanych kontekstach kulturowych, by globalne porozumienie stawało się coraz łatwiejsze. Zrozumiałe staje się teraz, że udzielana często przez panie sekretarki ze szkół językowych odpowiedź na pytanie o metodę nauczania: ?tradycyjna? nie ma kompletnie żadnego uzasadnienia.
Zofia Michalik – autorka jest metodykiem z doświadczeniem akademickim