W dniu 26 stycznia 1919 r., zaledwie dwa i pół miesiąca po odzyskaniu niepodległości odbyły się wybory do Sejmu. Wybory zostały zorganizowane w niezwykle szybkim tempie ? zważywszy, że dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego został zatwierdzony przez Tymczasowego Naczelnika Państwa Marszałka Józefa Piłsudskiego w dn. 28.11.1918 r., a przez cały czas trwały walki o granice odrodzonego Państwa. Ordynacja Wyborcza opierała się na demokratycznych zasadach 5-przymiotnikowego prawa wyborczego: powszechnego, równego, tajnego, bezpośredniego i proporcjonalnego. Ordynacja była tak skonstruowana, by dać możliwość wyłonienia wiernej reprezentacji nurtów politycznych istniejących w społeczeństwie.
Czynne prawo wyborcze otrzymali wszyscy obywatele bez względu na płeć wyznanie i narodowość. Odrodzona Polska przyznała prawa wyborcze kobietom, jako jedno z pierwszych państw w Europie, przed Francją i Wielką Brytanią.
Wybory odbyły się w trudnym okresie zimowym, prowadzący kampanię korzystali jedynie ze słowa drukowanego i bezpośrednich spotkań z wyborcami, a mimo to przeciętna frekwencja wyniosła około 70 %, nigdzie nie był niższa niż 60 %, a były okręgi, gdzie osiągnęła 90 %.
Kolejna 97. rocznica tych wyborów jest warta przypomnienia z następujących względów:
– po pierwsze ? by podkreślić aktualność zasady proporcjonalności ordynacji wyborczej, szczególnie teraz, gdy z prawej strony sceny politycznej pojawiają zapowiedzi manipulowania ordynacją, mające na celu premiowanie jednych ugrupowań kosztem innych;
– po drugie ? byśmy umieli czerpać z doświadczeń poprzednich pokoleń i usilnie pracowali nad tym, by w kolejnych wyborach frekwencja chociażby zbliżyła się do tej z 1919 roku, mamy przecież do dyspozycji środki komunikowania się, o których naszym pradziadkom nawet się nie śniło, walczmy więc o tę połowę elektoratu nie biorącą udziału w wyborach.
Małgorzata Prawdzic-Szczawińska
Koło Nowoczesnej Powiatu Wołomińskiego