07. Pracownik przed sądem

Do rozstrzygania sporów, wynikających ze stosunku pracy powołane są rejonowe
i okręgowe sądy pracy. Konstytucja RP gwarantuje każdemu obywatelowi prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.

Pracownik może wnieść powództwo do sądu, w którego okręgu znajduje się zakład pracy lub ma siedzibę jego pracodawca, bądź w którego okręgu praca jest lub była wykonywana. Sąd rejonowy rozpoznaje sprawy: o ustalenie istnienia stosunku pracy, o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, o przywrócenie do pracy, o odszkodowanie za nieuzasadnione lub niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy – niezależnie od wysokości dochodzonych roszczeń.
W sprawach z zakresu prawa pracy pracownik jest zwolniony od opłat sądowych. Zwolnienie nie obejmuje jednak wydatków, związanych z czynnościami podejmowanymi w toku postępowania (np. kosztów opinii biegłego). Sąd, kończąc postępowanie, obciąża pracownika wydatkami jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach.
Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę należy wnieść do sądu w ciągu 7 dni od doręczenia wypowiedzenia, zaś żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowanie w ciągu 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Na każdym etapie postępowania sądowego możliwe jest zawarcie ugody. Taka ugoda podlega wciągnięciu do protokołu i ma moc wyroku sądowego.