dr. Ryszard Stańczak
Rany to nic innego jak uszkodzenie tkanek ciała połączone z przerwaniem ciągłości skóry, krwawieniem i bólem.
Można je podzielić na rany: szarpane, kłute, cięte, miażdżone, rąbane, kąsane.
Jak je rozróżnić? Rana szarpana to taka rana, której brzegi są poszarpane, postrzępione, krwawienie z niej jest niezbyt obfite.
Rana kłuta spowodowana jest ostro zakończonymi przedmiotami, na przykład gwoździem. Brzegi jej są równe i gładkie. Swoją głębokością może sięgać nawet do narządów wewnętrznych. Mało krwawi na zewnątrz.
Rana cięta – spowodowana może być nożem, blachą itp. Brzegi ma równe i gładkie, niezbyt głęboka, silnie krwawi.
Rana miażdżona – spowodowana przez płaskie i tępo działające siły, np. uderzenie, upadek. Brzegi jej są nieregularne, zasinione, sąsiednie tkanki zmiażdżone i stłuczone, może wystąpić obrzęk. Występuje bolesność i mierne krwawienie.
Rana rąbana – połączenie rany miażdżonej i ciętej. Rana kąsana – wyglądem przypomina ranę szarpaną i kłutą.
Jakie jest postępowanie przed medyczne? Udzielając poszkodowanemu pomocy należy przede wszystkim opanować krwotok, zabezpieczyć ranę przed zainfekowaniem i dodatkowymi urazami. Po obejrzeniu rany i ustaleniu jej rodzaju oczyszczamy ją za pomocą wody i gazy następnie jej powierzchnię dezynfekujemy tylko wodą utlenioną i przykrywamy jałową gazą. Nie wolno na powierzchnię rany kłaść waty lub ligniny (przyklejają się i utrudniają oczyszczenie i gojenie się). Opatrunek nie powinien być zbyt luźny ani nie powinien zbytnio uciskać. Nie powinno się ruszać ciał obcych znajdujących się w ranie – usuwając można spowodować krwotok lub usunąć niecałkowicie. Nie wolno powierzchni ran dezynfekować barwnikami antyseptycznymi – barwniki
zaciemniają lekarzowi pole rany.