.Wielu rodziców zdaje sobie sprawę z dużej współzależności między wadami zgryzu i stanem uzębienia a wadami wymowy. Usunięcie wady wymowy bez leczenia wady zgryzu często jest niemożliwe a samo wyleczenie bez terapii logopedycznej nie zapewnia trwałości jego efektów.
Izabela Kieś – neurologopeda
Zły stan zębów, spowodowany próchnicą, może nawet uniemożliwić skuteczną terapię logopedyczną.
Niewielu rodziców wie, że patologicznej sytuacji można uniknąć. Oto zalecenia profilaktyczne przedstawione w „zarysie ortopedii szczękowej” pod red. J. Łopatyńskiej – Kawko:
1.Odpowiednie układanie głowy niemowlęcia (na niewielkim podwyższeniu, co zapewnia odpowiednią równowagę mięśniową i przejście od tyłozgryzu fizjologicznego do wyrównania stosunku żuchwy do szczęki)
2. Karmienie naturalne – piersią (dostarcza odpowiednich bodźców do rozwoju narządu żucia).
3. Dobranie odpowiedniego smoczka w przypadku karmienia sztucznego (anatomiczny kształt, ze sprężystej gumy z niedużym otworem).
4. właściwa – skośna pozycja niemowlęcia przy karmieniu piersią lub z butelki, ale utrzymywana w pewnej odległości od niej i pod katem 45 stopni względem szpary ustnej.
6. Wcześniejsze przejście od karmienia piersią lub z butelki do karmienia za pomocą łyżeczki. W miarę wyrzynających się zębów podawanie coraz twardszych pokarmów, o różnej konsystencji, co sprzyja rozwojowi czynności żucia i przekształceniu się niemowlęcego połykania w połykanie dorosłe. Dziecko w wieku przedszkolnym powinno gryźć i żuć surowe jarzyny i owoce czy skórkę chleba.
7. Unikanie dawania smoczka do zabawy (by nie powstał nawyk ssania bez potrzeby) i odzwyczajanie wcześnie od usypiania ze smoczkiem. Najlepiej w ogóle nie podawać smoczka do uspokajania, ponieważ jego ssanie opóźnia wygaszanie naturalnego odruchu ssania.
8. Zwalczanie nawyków typu: ssanie palców, warg, policzków, różnych innych przedmiotów, obgryzanie paznokci.
9. Kontrola sposobu połykania po trzecim roku życia.
10. Zapewnienie fizjologicznego toru oddychania przez nos. Odzwyczajanie od nieprawidłowego oddychania przez usta rozpoczynamy od badania laryngologicznego by wykluczyć ewentualne przeszkody w górnych drogach oddychania.
11. Kontrola przebiegu wyrzynania się zębów mlecznych a potem wymiany uzębienia.
12. Wdrażanie dzieci do pierwszych zabiegów higienicznych poprzez naukę płukania jamy ustnej i czyszczenia zębów szczoteczką. Dbanie o higienę pierwszych zębów mlecznych.
13. Zapobieganie występowaniu próchnicy i leczeniu jej.
14. Kontrola prawidłowego rozwoju mowy.
15. Zapobieganie skutkom przedwczesnej utraty zębów mlecznych (np. stosowanie protez dziecięcych, płytki przedsionkowej).
Chciałabym także zwrócić uwagę na okres wymiany zębów. Chwilowy brak niektórych zębów może utrudniać terapię logopedyczną. Warto więc wcześniej zająć się terapią mowy i nie czekać aż zaczną wypadać zęby mleczne.
Izabela Kieś – neurologopeda
Gabinet Logopedyczny,
tel. 501 83 02 89
Wołomin – ul. Kościelna 59