Aldona Dzwonkowska: Notarialne poświadczenie dziedziczenia

Ubiegam się o stwierdzenie nabycia spadku w drodze dziedziczenia. Dnia 2.10.2008 r. weszły w życie przepisy wprowadzające notarialne poświadczenie dziedziczenia i zastanawiam się, czym instytucja ta różni się od sądowego nabycia spadku. Być może chciałbym skorzystać z tej właśnie drogi, aczkolwiek niewiele wiem w tej materii i prosiłbym o przybliżenie mi tego tematu. Wiem, że sprawy regulowane na drodze sądowej trwają dość długo. Jak to natomiast wygląda z notarialnym poświadczeniem dziedziczenia?

Zdecydowanie się na notarialne poświadczenie dziedziczenia wymaga podjęcia podstawowych czynności ? dostarczenia notariuszowi na umówione spotkanie aktu zgonu spadkodawcy, aktu urodzenia spadkobierców i aktów małżeństwa, a także dostarczanie testamentów, jeżeli są. Notariusz przystąpi do sporządzenia protokołu pod warunkiem, że sprawa będzie bezsporna, czyli wtedy, gdy stawią się wszystkie osoby mogące wchodzić w grę jako spadkobiercy ustawowi bądź testamentowi. Protokół taki zawiera żądanie zgodnego poświadczenia dziedziczenia, złożonego przez osoby ubiegające się o miano spadkobiercy. Notariusz czyni również adnotację, że w odniesieniu do tego spadku nie zostało wcześniej wydane postanowienie o nabyciu spadku, a także, że nie toczy się w tej sprawie postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku.

Gdy protokół zostanie już spisany, notariusz sporządzi akt dziedziczenia. Nie może mieć przy tym żadnych wątpliwości, co do spadkobierców i wysokości ich udziałów w spadku. Następnie akt zostanie zarejestrowany w systemie informatycznym.

Trzeba mieć również na uwadze sytuacje, w których notariusz może nie dokonać poświadczenia dziedziczenia, a mianowicie gdy: w stosunku do tego samego spadku wcześniej już sporządzono taki akt albo sąd wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku; nie stawią się wszystkie osoby, które mogą ubiegać się o spadek; gdy zmarły pozostawił jeszcze jakieś testamenty, które z różnych przyczyn nie zostały ogłoszone albo otwarte; z ustawy spadek przypada gminie lub Skarbowi Państwa, gdyż brak jest spadkobierców powołanych do dziedziczenia na podstawie ustawy; w chwili śmierci spadkodawca był cudzoziemcem, nie posiadał żadnego obywatelstwa i nie mieszkał w Polsce. Notariusz nie potwierdzi również dziedziczenia na podstawie testamentu szczegółowego, a także w sytuacji, gdy w skład spadku wchodzą prawa rzeczowe lub posiadanie nieruchomości położonej za granicą.

Co bardzo istotne, wszystkie czynności u notariusza można załatwić w ciągu jednego dnia, natomiast powierzenie tej sprawy sądowi niewątpliwie będzie trwało znacznie dłużej. Z pewnością wybranie notarialnego poświadczenia dziedziczenia może być lepszym rozwiązaniem, jeżeli chcemy zaoszczędzić czas.