By
zdrowym być
Ryszard
Stańczak – ordynator Oddziału Położniczo-Ginekologicznego Szpitala
Powiatowego w Wołominie.
Największe
ryzyko wystąpienia poważnych objawów wrodzonej toksoplazmozy
dziecka istnieje, kiedy matka ulega zarażeniu między 10 a 24
tygodniem ciąży..
Toksoplazmoza
– choroba zakaźna ludzi i zwierząt wywoływana przez
pierwotniaka Toxsoplazma gondi. Człowiek jest jego pośrednim
żywicielem, ostatecznym między innymi kot domowy. Do zarażenia może
dojść poprzez zjedzenie zakażonych warzyw, owoców, surowego
czy niedogotowanego mięsa, przez łożysko w życiu płodowym, poprzez
transfuzję krwi lub transplantację organów głównie
jednak przez zjedzenie surowego czy niedogotowanego mięsa.
Przyjmuje
się, że do zarażenia płodu dochodzi, gdy matka została zarażona po
raz pierwszy w trakcie ciąży i jej organizm nie wytworzył jeszcze
odporności. Średnio na 1000 noworodków dwoje rodzi się
zarażonych tokspolazmą.
Przewlekła
toksoplazmoza u ciężarnych dzięki wytworzonym wcześniej przeciwciałom
zazwyczaj nie stanowi zagrożenia dla płodu i nie wymaga leczenia.
Największe
ryzyko wystąpienia poważnych objawów wrodzonej toksoplazmozy
dziecka istnieje, kiedy matka ulega zarażeniu między 10 a 24
tygodniem ciąży. Może dojść wtedy do poronienia, porodu
przedwczesnego lub ujawnienia się u noworodka triady
Sabina-Pinkertona, małoocza lub braku gałki ocznej. Jeśli do
zarażenia matki doszło w końcowym etapie ciąży dziecko rodzi się
zazwyczaj o czasie i bez objawów klinicznych, ponieważ płód
otrzymuje od matki poprzez łożysko swoiste przeciwciała klasy IgG,
oraz zaczyna wytwarzać własną odpowiedź immunologiczną. U znacznego
odsetka nieleczonych niemowląt z wrodzoną bezobjawową toksoplazmozą,
w późniejszym czasie mogą ujawnić się schorzenia ośrodkowego
układu nerwowego, narządu słuchu i wzroku.
Diagnostyka
toksoplazmozy jest możliwa. Jest to diagnostyka immunologiczna z
krwi.
Infekcja
nabyta w czasie ciąży powinna być leczona w celu zredukowania
zarażenia płodu. Leczone powinny być także dzieci z wrodzoną
toksoplazmozą.
Najlepszą
ochroną przed toksoplazmozą jest jej zapobieganie.
Należy
zwrócić uwagę na konieczność dokładnego mycia warzyw i owoców
oraz długiego gotowania czy pieczenia mięsa, bowiem obróbka
termiczna niszczy T.gondi. W czasie przygotowywania surowego mięsa
(nie próbować czy jest dostatecznie doprawione), warzyw i
owoców nie należy dotykać zanieczyszczonymi rękoma ust i oczu,
które są wrotami zakażenia. Obowiązkowe jest dokładne mycie
rąk po zakończonej pracy. Wskazane jest również zakładanie
rękawic i unikanie dotykania ust i oczu przy pracy w ogrodzie,
ponieważ ziemia może być zanieczyszczona kałem zarażonego kota.
Należy pamiętać, że źródłem zarażenia może być także piasek w
piaskownicy, oraz skrzynki z piaskiem trzymane w mieszkaniach dla
domowego kota, pełniące funkcję jego toalety.
Przed
planowaną ciążą warto oznaczyć także przeciwciała w klasach IgG i IgM
swoiste dla toksoplazmozy. Najtaniej można wykonać to w Pracowni
Bakteriologii Szpitala w Wołominie, również bez skierowania.
Właściwe
przygotowanie się do ciąży redukuje ryzyko urodzenia chorego
dziecka!.