Mój wuj w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego zapisał, iż życzy sobie, abym zaczął uprawiać sport i dbać bardziej o swoją dietę (mam wprawdzie sporą nadwagę). Czy taką prośbę można traktować jako polecenie, a jeśli tak, to czy jestem zobowiązany do jej wykonania?
Poprzez polecenie w testamencie spadkodawca nakłada na spadkobiercę albo zapisobiercę obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem. Oznacza to, iż w poleceniu występuje tylko i wyłącznie osoba obciążona poleceniem, natomiast nie ma osoby, która byłaby wierzycielem.
Obowiązek wykonania polecenia powstaje z chwilą otwarcia spadku. Natomiast gdy obciążony poleceniem jest zapisobierca, zgodnie z art. 983 KC może on powstrzymać się z jego wykonaniem aż do chwili realizacji na jego rzecz zapisu przez spadkobiercę.
Zgodnie z art. 985 KC wykonania polecenia może żądać każdy ze spadkobierców, jak również wykonawca testamentu, chyba że polecenie ma wyłącznie na celu korzyść obciążonego poleceniem. Jeżeli polecenie ma na względzie interes społeczny (np. spadkodawca poleca A przekazać nieodpłatnie wyrzeźbione przez siebie posągi na rzecz szkoły), wykonania polecenia może żądać także właściwy organ państwowy.
W mojej opinii Pana wuj wyraził życzenie, a nie polecenie. W trosce o Pana zdrowie spadkodawca poprosił Pana o zmianę trybu życia. Powyższe życzenie ? bo tak należy je traktować, nie rodzi skutków prawnych.
Nie mniej treść polecenia testamentowego może być różna. Polecenie testamentowe może nakładać na spadkobiercę lub na zapisobiercę obowiązek na rzecz określonej osoby, grupy osób czy całej zbiorowości albo obowiązek mający na uwadze interes samego spadkodawcy.
Jako ciekawostkę należy wspomnieć, iż polecenie testamentowe, które w chwili otwarcia spadku jest niemożliwe do wykonania albo jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego, jest bezwzględnie nieważne. Jednakże niewykonanie polecenia ważnego nie powoduje automatycznego powstania odpowiedzialności odszkodowawczej osoby nim obciążonej.
Może się też zdarzyć, że spadkodawca w testamencie zastrzega, iż obciążony poleceniem w razie jego niewykonania traci prawo do należnej mu części spadku lub zapisu.
Co więcej, spadkodawca zgodnie z art. 943 KC może zawsze odwołać cały testament lub jego poszczególne postanowienia. Istnieje więc również możliwość odwołania polecenia testamentowego.
Odwołanie testamentu może nastąpić bądź poprzez sporządzenie w całości nowego testamentu, bądź też przez zniszczenie lub pozbawienie go cech, od których zależy jego ważność, lub przez dokonanie w testamencie zmian odwołujących poszczególne postanowienia.