Każdy z nas, pewnie nie raz, narzekał na brak gminnych inwestycji. Chcemy mieć szkoły, przedszkola, drogi, kanalizację, ławeczki w parku, kino, zajęcia pozalekcyjne dla naszych dzieci w szkole. Oczekiwań mieszkańców jest wiele. Czy wiemy skąd biorą się na to wszystko pieniądze?
? Jak powstaje budżet Gminy Wołomin?
Adam Bereda: – Podstawą planowania budżetu są informacje Ministra Finansów, Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego oraz zapisy ustawy o dochodach. Skarbnik bierze również pod uwagę informacje o wykonaniu poprzedniego budżetu, prognozowane parametry makroekonomiczne oraz analizę zachowania płynności finansowej gminy. Sposób planowania budżetu określa ustawa o finansach publicznych. W terminach wyznaczonych w odrębnej uchwale rady miejskiej swoje wnioski składają jednostki samorządowe gminy tj. MDK, OSiR, OPS, ZEASiP. Wnioski składają również radni, sołtysi, przewodniczący rad osiedlowych, stowarzyszenia grupy mieszkańców. Swój wniosek może zgłosić każdy obywatel Wołomina. Z zebranych danych burmistrz wraz ze skarbnikiem sporządza projekt budżetu, który przekazywany jest pod obrady rady miejskiej. Radni wprowadzają korekty i ostatecznie przyjmują uchwałę budżetową, Należy pamiętać, że projekt budżetu jest płynny i zmienia się nieustannie.
Dominik Kozaczka: – Budżet to najważniejsza uchwała każdej gminy i stanowi roczny plan dochodów i wydatków danej jednostki samorządu terytorialnego. Budżet jest uchwalany przez radnych na dany rok kalendarzowy i powinien zostać uchwalony przed rozpoczęciem nowego roku budżetowego. W szczególnych przypadkach dopuszcza się, by przyjęcie uchwały budżetowej nastąpiło w terminie późniejszym, lecz nie później niż do dnia 31 stycznia roku budżetowego. Bez zgody burmistrza, rada gminy nie może wprowadzić w projekcie budżetu zmian powodujących zwiększenie wydatków nie mających pokrycia w planowanych dochodach lub zwiększenie planowanych dochodów bez jednoczesnego ustanowienia źródeł tych dochodów. Kwestie przygotowywania, przyjmowania i wprowadzania zmian w budżecie gminy regulują w szczególności dwie ustawy: ustawa o samorządzie gminnym oraz ustawa o finansach publicznych. Dla mieszkańców w długim procesie powstawania uchwały budżetowej, bardzo ważny jest moment składania wniosków do budżetu. Ten etap rozpoczyna się późnym latem, aż do 10 września. Wtedy właśnie radni, przedstawiciele rad sołeckich i osiedlowych oraz mieszkańcy mogą składać wnioski do tworzącego się budżetu. Następnie do 15 listopada danego roku projekt budżetu gminy, przygotowuje burmistrz. Obecnie znajdujemy się na etapie w, którym Burmistrz przedstawił projekt budżetu Gminy Wołomin na 2013 rok (Zarządzenie Burmistrza nr 257/2012). Dokument jest prezentowany radnym na poszczególnych komisjach, które opiniują uchwałę. Założono w nim wydatki w kwocie 150 481 463 zł, a dochody 140 799 615 zł. W porównaniu do roku 2012, obie pozycje wzrosły. Rok wcześniej wydatki wynosiły 139 818 088 zł a dochody 128 392 062 zł. Mieszkańców może cieszyć fakt, że Burmistrz wycofał się z zamiaru podwyższenia podatków od nieruchomości. Martwi natomiast, że mimo planowanego wzrostu wydatków, to w roku 2013 środki na inwestycje zmaleją o około 400 tysięcy złotych, w porównaniu do roku obecnego i wyniosą niewiele ponad 23 mln. zł. Niestety nakłady na budowę dróg gminnych zmalały o połowę z 9 712 000 zł w 2012 roku do 4 850 000 zł w projekcie budżetu na 2013 rok. Przez co wybudowane zostaną jedynie bardzo małe ulice lub ich części. Jest to pochodną dynamicznie wzrastających wydatków bieżących, zwłaszcza na administrację.
? Skąd w budżecie biorą się pieniądze?
Adam Bereda: ? Dochody pochodzą z udziału w podatkach PIT i CIT swoich mieszkańców (odpowiednio 37,4 procent i 6,7 procent). Oprócz tego gmina czerpie zyski z podatków od nieruchomości, czynności cywilnoprawnych, najmu i dzierżawy mienia, zarządu i użytkowania wieczystego, sprzedaży usług, nieruchomości i oczywiście środków zewnętrznych. Do tego dochodzą subwencje rządowe. Największe dochody przynoszą subwencje i podatki. Obecne dochody Gminy Wołomin kształtują się na poziomie 140 mln zł.
Dominik Kozaczka: ? Z pozyskiwaniem nowych dochodów jest znacznie trudniej, gdyż jest to proces bardziej skomplikowany, częściowo związany z aktualną sytuacją gospodarczą kraju. Szybkim sposobem zwiększenia dochodów jest podnoszenie podatków inne są już bardziej czasochłonne. Ciekawy jestem jakie skutki przyniesie akcja ?Płać podatki w Wołominie?, mająca na celu zwiększenie liczby osób płacących podatki w Gminie Wołomin. Dobrym sposobem pozyskiwania środków na inwestycje są fundusze zewnętrzne. Były one filarem poprzedniej kampanii wyborczej Burmistrza i miały stanowić koło zamachowe polityki inwestycyjnej gminy. Niestety jak dotychczas, trudno się doszukiwać w tym aspekcie ponadprzeciętnych osiągnięć. O szczegółową analizę będzie można się pokusić dopiero po 19 grudnia, gdy odbędzie się sesja Rady Miejskiej, na której zostanie przyjęty ostateczny kształt budżetu.
? Które z zadań są najbardziej ?finansożerne??
Adam Bereda: ? Najbardziej finansożerne są wydatki na oświatę, pomoc społeczną i transport(odpowiednio 42, 13 i 12 procent). Łącznie wydatki bieżące (utrzymanie szkół, zakładów, jednostek itp.) dochodzą do 126 mln zł. Różnica wynosząca w tym momencie 14 mln zł to wydatki majątkowe. Gmina co roku zaciąga i spłaca pożyczki i kredyty. Są one niezbędne aby stworzyć około 25 milionowy budżet inwestycyjny tak oczekiwany przez mieszkańców.
? Gdzie Gmina może szukać oszczędności?
Adam Bereda: ? Każdy podmiot w tym i gmina na czele z urzędem miejskim, musi optymalizować wydatki przy zachowaniu poziomu obsługi mieszkańców. W wyniku takich działań, które mogą przybierać różne formy, powinno ograniczać się koszty osobowe oraz zakup mediów. Poprzez umiejętnie wprowadzanie inwestycji powinniśmy kształtować rozwój gminy i pozyskiwać nowych mieszkańców. Znacznym odciążeniem budżetu są środki unijne i inne programy pomocowe.
Dominik Kozaczka: ? W obecnym projekcie budżetu oszczędności można szukać praktycznie wszędzie, jednak największą płaszczyzną do takich działań są wydatki na administrację. Wiele pozycji budżetu w tym obszarze w ostatnich dwóch latach znacząco wzrosło i nie przynosi widocznych realnych korzyści. Sztandarowym przykładem w tym aspekcie jest ?promocja jednostek samorządu terytorialnego?. Galopujący wzrost w poszczególnych latach ze 186 700 zł w 2011 roku na 209 600 zł w roku 2012, aż do 316 600 zł w projekcie na 2013 rok. W mojej ocenie to właśnie w takich pozycjach należy w pierwszej kolejności dokonywać cięć wydatków.