Mieszkańcy czasem słyszą o działalności niektórych komisji w radzie. Rzadko ? głównie wtedy, gdy burmistrz lub rada podejmą decyzje odmienne od ich opinii. Co to więc za samorządowy twór, który nie ma wpływu na decyzje?? Po co tworzy się komisje w Radzie?
Paweł Solis: ? Rada powiatu już na początku kadencji powołuje stałe i doraźne komisje ustalając ich przedmiot działania oraz skład osobowy. To tam odbywa się praca nad projektami uchwał, ich szczegółowe analizy i opiniowanie zanim trafią pod obrady rady powiatu.
Dominik Kozaczka: ? Podstawowymi zadaniami komisji jest opiniowanie projektów uchwał oraz zajmowanie stanowiska i rozpatrywanie spraw przekazanych komisji, przez radę miejską oraz burmistrza lub inne komisje. Komisje mogą też występować z inicjatywą uchwałodawczą.
– Jak radni trafiają do komisji? Nie ma problemu ze znalezieniem chętnych do niektórych z nich?
Dominik Kozaczka: ? Zawsze na początku danej kadencji rady, powoływane są uchwałą rady miejskiej komisje stałe, które pracują przez całą kadencję. W przypadku Gminy Wołomin, są to komisje: bezpieczeństwa, finansów, gospodarki, edukacji czy rewizyjna. W trakcie można powoływać komisje doraźne, w celu pracy nad konkretnymi sprawami, np. komisja statutowa, powołana w celu zaktualizowania statutu gminy.
Jak wspomniałem wyżej, na początku kadencji poszczególni radni wyrażają chęć pracy w konkretnych tematycznych komisjach, na podstawie swojego doświadczenia zawodowego, wykształcenia lub posiadanych zainteresowań. Nauczyciele zazwyczaj wybierają komisję edukacji, ekonomiści zgłaszają się do komisji finansów lub gospodarki itd. W związku z tym, że największym zainteresowaniem cieszyły się komisje edukacji i gospodarki, postanowiono rozszerzyć liczbę ich członków do dziewięciu radnych, pozostałe komisje liczą siedmiu członków.
Paweł Solis: ? Propozycje składu osobowego komisji oraz zmian w tym składzie przedstawia przewodniczący rady na wniosek zainteresowanych radnych, klubów lub samych komisji. Oczywiście, że są komisje które cieszą się większym zainteresowaniem – największym Komisja Finansowa, która liczy aż 14 członków czyli blisko połowę wszystkich radnych. Są tam członkowie koalicji i opozycji ? tak więc mogą się na bieżąco dokładnie przyglądać finansom Powiatu. Oprócz tego w Powiecie działa także ośmioosobowa Komisja Bezpieczeństwa i Ochrony Środowiska, której sam jestem członkiem, dziesięcioosobowa Komisja Dziedzictwa Narodowego, Edukacji, Kultury i Sportu, wspomniana Komisja Rewizyjna liczy pięciu radnych, Komisja Zdrowia i Polityki Społecznej ? siedmiu, a Komisja Rozwoju Gospodarczego i Rolnictwa dwunastu. Radny może brać udział nawet w kilku komisjach – ja także biorę czynny udział w obradach tej ostatniej. Uważam, że radni kierują się swoimi zainteresowaniami, doświadczeniem zawodowym ale i oczekiwaniami wyborców. Każda komisja jest tak samo ważna, wykonuje przecież pracę na rzecz mieszkańców.
? Na czym polega praca radnych w komisjach?
Dominik Kozaczka: ? Na komisjach radni zapoznają się szczegółowo z konkretnymi sprawami, wymieniają swoje uwagi i spostrzeżenia, formułują opinie lub wnioski. Na posiedzeniach komisji, można dużo czasu poświęcić każdej sprawie. Obecność kierownictwa urzędu oraz przedstawicieli jednostek organizacyjnych gminy daje możliwość szerszej dyskusji. Dlatego bardzo chętnie na komisje przychodzą przedstawiciele rad sołeckich i osiedlowych oraz mieszkańcy, którzy przedstawiają różne problemy Gminy Wołomin.
Paweł Solis: ? Ważna jest pełna przejrzystość. Posiedzenia komisji są jawne, każdy mieszkaniec może przyjść i przyglądać się pracy radnych, zresztą tak jak i na posiedzenie Rady Powiatu, gdzie zapadają konkretne, ważne decyzje. O tych datach informujemy m.in. na stronie internetowej starostwa. Komisje mogą także korzystać z porad, opinii, ekspertyz osób posiadających wiedzę fachową w zakresie związanym z przedmiotem jej prac. Komisje zapraszają na swoje posiedzenia osoby, które mają wiedzę na temat rozpatrywanej sprawy np. naczelników wydziałów. Zazwyczaj trwa zażarta ale merytoryczna dyskusja, przedstawiane są argumenty, mogą być zgłaszane wnioski i poprawki, przyjmowane stanowiska w konkretnych sprawach.
Komisja podejmuje uchwały w głosowaniu jawnym. Później te stanowiska trafiają na radę. Ostatnio Komisja zdrowia przygotowała stanowisko dotyczące niesprawiedliwej wysokości kontraktu Szpitala Powiatowego w Wołominie, który według analiz w zakresie pięciu podstawowych oddziałów jest o 30 procent niższy niż na terenie powiatów ościennych. Komisje mogą też obradować wyjazdowo. Latem uczestniczyłem w takich sesjach w Dąbrówce zaraz po wichurze, która przeszła przez gminę. Z Komisją Rozwoju Gospodarczego spotykamy się często w terenie zapoznając się ze stopniem realizacji bieżących inwestycji. Co ciekawe, wnioski odrzucone przez komisję mogą być umieszczone w opinii komisji przedkładanej radzie jako wnioski mniejszości.
? Czy opinie komisji są w jakikolwiek sposób wiążące, czy są tylko sugestią?
Paweł Solis: ? Opiniowanie projektu uchwały na posiedzeniu komisji kończy się opinią pozytywną, pozytywną z poprawkami lub negatywną. Opinia pozytywna z poprawkami oznacza akceptację projektu uchwały, z wyjątkiem paragrafów, do których komisja zgłosiła poprawki. Co to jest opinia negatywna lub pozytywna ? tego tłumaczyć nie trzeba. Komisje przedstawiają w formie pisemnej opinie i ewentualne poprawki mnie ? jako przewodniczącemu rady. Bez zbędnej zwłoki, wprowadzam taki projekt uchwały do porządku obrad sesji rady. Radni głosują ?za? lub ?przeciw? biorąc pod uwagę opinie komisji ale zdanie komisji, choć jest bardzo ważne, nie przesądza wyników głosowania. Praca w komisjach w powiecie to odzwierciedlenie pracy w komisjach w innych ważnych instytucjach jak chociażby w sejmie tylko na mniejsza skalę.
Dominik Kozaczka: ? Zazwyczaj komisje wypracowują wnioski lub opinie (sugestie), które powinny być wiążące dla Burmistrza. Niestety w Wołominie podczas ostatnich dwóch sesji miały miejsce sytuacje, gdzie Burmistrz nie chciał zaakceptować wypracowanych wcześniej wniosków komisji.
Pierwszy przypadek dotyczył sytuacji, w której dwie komisje (gospodarki i finansów), wnioskowały o zmniejszenie o połowę wydatków na promocję akcji ?Płać podatki w Wołominie?. Burmistrz na sesji zmobilizował jednak wymaganą większość radnych i wnioski przepadły.
Drugi przypadek dotyczył metody i wysokości naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Burmistrz chciał wyższych opłat i innej metody naliczania świadczenia. W tym jednak przypadku po dość ożywionej dyskusji, nie udało się Burmistrzowi znaleźć odpowiedniej liczby radnych dla swojej koncepcji.
Komisje mogą też same występować z inicjatywą podjęcia uchwał. Kolejnym zadaniem jest sprawowanie kontroli nad wykonaniem uchwał rady. Rada bierze pod uwagę opinie komisji w różnorodnych sprawach przekazanych jej przez radę, zarząd lub inne komisje. Na każdej sesji komisje przedkładają Radzie Powiatu swoje plany pracy oraz sprawozdania z działalności.
Szczególną rolę w działalności rady spełnia komisja rewizyjna. Jest to komisja, która opiniuje wykonanie budżetu powiatu i występuje z wnioskiem do Rady Powiatu w sprawie udzielania lub nieudzielania absolutorium Zarządowi, podlegającym zaopiniowaniu przez Regionalną Izbę Obrachunkową. Komisja rewizyjna może także kontrolować działalność zarządu i jednostek organizacyjnych powiatu biorąc pod uwagę kryteria: legalności, celowości, rzetelności i gospodarności.