W świetle prawa polskiego oprócz spółek zdefiniowanych w Kodeksie Spółek Handlowych wyróżniamy również spółkę cywilną którą regulują przepisy prawa cywilnego, a dokładniej prawo zobowiązań. odróżnieniu od spółek prawa handlowego spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie stanowi jednostki organizacyjnej posiadającej podmiotowość prawną jak spółki osobowe.
Nie stanowi samodzielnego podmiotu prawa, podmiotami prawa pozostają wspólnicy spółki cywilnej. W związku z tym, spółka cywilna nie ma własnego mienia ? nabywane prawa i zaciągane zobowiązania wchodzą do wspólnego majątku wspólników, stanowiącego ich współwłasność. To wspólnicy, nie spółka, prowadzą przedsiębiorstwo, które podlega rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. To wspólnicy są przedsiębiorcami i to oni mają firmy (oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorcę).
Zawierając umowę, wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, w sposób oznaczony, w szczególności poprzez wniesienie wkładu, przy czym nie musi to być działalność zarobkowa ? m.in. spółka powołana w celu wspólnej inwestycji. Umowa spółki powinna zostać zawarta na piśmie dla celów dowodowych (ad probationem). Istotą spółki cywilnej jest stałość jej składu osobowego, wobec czego wspólnik nie może rozporządzać udziałem w majątku wspólnym ani w jego składnikach (przynajmniej do rozwiązania spółki).
Umowa spółki cywilnej powinna określać: osoby wspólników, wspólny cel gospodarczy, nazwę spółki, wnoszone wkłady bądź też inny sposób dążenia do osiągnięcia celu spółki, kwestie dotyczące prowadzenia spraw (podejmowania decyzji w spółce) i reprezentacji (występowania w imieniu spółki wobec osób trzecich),udział w zyskach i stratach, możliwość podziału i wypłaty zysków w trakcie trwania spółki. Umowa spółki cywilnej podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych! Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej zawarcia i ciąży solidarnie na wszystkich wspólnikach. Stawka podatku wynosi 0,5%, zaś podstawę opodatkowania stanowi wartość wkładów wniesionych do spółki. Na złożenie deklaracji oraz zapłatę podatku w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na siedzibę spółki jest 14 dni od dnia podpisania jej umowy. Nie dotyczy to jedynie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego, wówczas pobraniem podatku i jego rozliczeniem zajmuje się notariusz.
Jeśli przedsiębiorca prowadzi już swoją działalność gospodarczą i planuje nawiązanie współpracy z innym przedsiębiorcą bez konieczności tworzenia spółki osobowej, która mając osobowość prawną wymaga większego nakładu pracy, to z reguły powinien rozważyć założenie spółki cywilnej. Co bardzo ważne, spółka cywilna nie jest podatnikiem podatku dochodowego, bo każdy ze wspólników płaci podatek dochodowy od dochodu osiągniętego ze spółki. Kolejnym atutem jest fakt iż spółka cywilna może być przekształcona w każdą spółkę handlową, przy tym transformacja w spółkę jawną odbywa się na uproszczonych zasadach. Dlatego uważam, iż w przypadku współpracy skoncentrowanej na określonym celu gospodarczym i nie tylko należy wziąć pod uwagę korzyści spółki cywilnej, której wady są praktycznie takie same jak w spółkach osobowych a jednak są o wiele prostsze w założeniu i prowadzeniu.
Marta
Godlewska
marta.godlewskaa@gmail.com
tel. 519 490 429