Jolanta Michalik
Nowy Jork Wschodu w najnowszej powieści Artura Górskiego to przedwojenna Warszawa. Lata trzydzieste, Wola, a dokładniej Koło, dzielnica ludzi raczej biednych, dla których sensacją jest pojawienie się pani podkomisarz Ludwiki Sawickiej, eleganckiej, młodej kobiety w luksusowym sportowym aucie (prezent od zamożnego ojca). Sawicka, kobieta wyzwolona, spędza noce w rewiach i kabaretach, często zmienia mężczyzn, pali papierosy i jest zawsze ubrana jak gwiazda filmowa. Przełożonym Sawickiej jest komisarz Mieczysław Wars, czterdziestoletni poważny i nieco drętwy mężczyzna, choć „zdarzało mu się wyobrażać siebie w roli Eliota Nesssa, który aresztował największego gangstera Ameryki, Alfonsa Capone”.
Na ścieżce policyjnej kariery pary bohaterów, tak nietypowych dla polskiej literatury sensacyjno-szpiegowsko-kryminalnej, pojawia się sprawa zabójstwa niejakiego Sakowskiego, w którego wolskim mieszkaniu znajdują butelkę bourbona z czasów prohibicji i ogromną kolekcję „New York Timesów”. Kolejne zabójstwo, tym razem kobiety, gościa hotelu Victoria, a później… Zdradzić mogę tylko tyle, że w Warszawie występuje słynna tancerka Josephine Baker, a amerykański trop w śledztwie nie urywa się na wizycie naczelnika policji Śledzia w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.
„Ale nie jest to opowieść o policji, lecz o Warszawie – mieście, którego legendarna przeszłość wywołuje wciąż wielkie namiętności i dyskusje. Co nie powinno dziwić, bo to ładne miasto było…” – pisze autor we wstępie do „Ala Capone w Warszawie”, którego najpierw, jak za dawnych lat bywało, drukowano trzy razy w tygodniu w odcinkach w „Życiu Warszawy”. „Al. Capone…” to już ósma powieść w dorobku Górskiego, warszawianina z dziada pradziada. Autor włożył wiele pracy w odtworzenie realiów i nastroju przedwojennej stolicy. Pomysł świetny, może z wykonaniem trochę gorzej – nie ustrzegł się przed drobiazgowym wyliczaniem znanych mu miejsc, osób, czy wydarzeń z tych czasów, co niepotrzebnie przypomina strony rozdziału „Dzieje miasta” z przewodnika turystycznego, zamiast odpowiednio rozbudować postacie powieści, ale miłośnicy historii Warszawy z pewnością będą usatysfakcjonowani.
Artur Górski, „Al. Capone w Warszawie”, Dom Prasowy, Warszawa 2007, 201 ss.,
cena ok. 10 zł.