Edward M. Urbanowski: Opluwacze

Może to nie jest najważniejsza data w naszej najnowszej historii, lecz z całą pewnością należy o niej pamiętać. Przed ćwierćwieczem, 6 lutego, rozpoczął obrady Okrągły Stół. Przez dwa miesiące, delegacja ?Solidarności? rozmawiała z władzą o przyszłości Polski.

Władysław Frasyniuk, uczestnik tych obrad: – Wtedy to było szokujące, że siadają naprzeciwko siebie z jednej strony gen. Kiszczak, a z drugiej Władysław Frasyniuk, który w polskich więzieniach miał ?N?, czyli niebezpieczny. Ale właśnie dlatego Okrągły Stół i ?Solidarność? cały czas jest fenomenem na świecie. Może nie w Polsce, ale na świecie na pewno. Obie strony były świadome i obie wybrały wariant pozytywny. Szczerze powiedziawszy, te rozmowy były o niczym, ale nie to było ważne. Ważne było to, że po raz pierwszy się spotkaliśmy. Porozumienia podpisane przy Okrągłym Stole były już historycznymi porozumieniami w dniu ich podpisania, nikt ich nie czytał, nikt nie analizował, a nawet nie próbował się na nie powoływać, wszyscy mieli świadomość, że wszystko dzieje się szybciej, niż przypuszczaliśmy. Może to zabrzmi patetycznie, ale tak wywalczyliśmy coś, co w dzisiejszych czasach wydaje się czymś naturalnym: wolność. To pierwsze narodowe powstanie, które zakończyło się sukcesem, a w którym nie było morza krwi. A sukces ten osiągnęliśmy konsekwentnym działaniem i odwagą w prowadzeniu rozmów. Wywalczyliśmy więcej, niż zamierzaliśmy, bo przecież szliśmy na Okrągły Stół po związek zawodowy ?Solidarność? a wywalczyliśmy wybory w dniu 4 czerwca 1989 r. To była radość, bo mieliśmy świadomość, że zmieniamy rzeczywistość na lepsze.

W rocznicę tego wydarzenia, Sejm miał przyjąć jednogłośnie okolicznościową uchwałę w której można było przeczytać: Dzisiaj w 25-tą rocznicę rozpoczęcia obrad Okrągłego Stołu, tym samym rozpoczęcia pokojowych przemian w naszym kraju, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża uznanie dla uczestników obrad Okrągłego Stołu, autorów wolnej i niepodległej Polski, dziękuje wszystkim, którzy przyczynili się do realizacji koncepcji porozumienia narodowego. Sejm RP uznaje porozumienie okrągłostołowe za przykład politycznej mądrości i dowód patriotyzmu jego twórców. Porozumienie Okrągłego Stołu stało się impulsem do pokojowych, demokratycznych przemian ustrojowych. Okrągły Stół spowodował unikatową w historii Europy bezkrwawą transformację ustrojową. Był przykładem dla innych państw regionu, pozostających w strefie wpływów ZSRR. Stanowił także inspirację dla skonfliktowanych społeczeństw w innych rejonach świata.

Niestety, zabrakło kilku posłom wyobraźni i projekt trafił do szafy. Rozczarowanie z powodu braku zgody w tej sprawie wyraził m. in. lider SLD Leszek Miller. – Nie sądziłem, że po 25 latach od Okrągłego Stołu polski Sejm nie jest w stanie przyjąć uchwały, która odnosi się do tamtych, jakże ważnych dla naszej historii, wydarzeń.

Szef klubu PiS Mariusz Błaszczak: – Uważamy, że Okrągły Stół był ważnym wydarzeniem politycznym w roku 1989, miał on znaczenie taktyczne – chodziło o nadanie impulsu działaniu opozycji niepodległościowej, doprowadził do wolnych demokratycznych wyborów. Okrągły Stół, jako przedsięwzięcie taktyczne, był przemyślaną decyzją.

I jeszcze raz Władysław Frasyniuk: – Chłopcy, którzy nie zapłacili niczym za wolną Polskę, plują na jedyną rzecz, z której Polska jest podziwiana.