13 sierpnia władze miasta i mieszkańcy Ząbek uczcili 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej 1920 r. Apel poległych, złożenie wieńców przed Pomnikiem Poległych w obronie Ojczyzny w sierpniu 1920r., odsłonięcie muralu ku czci ks. Ignacego Skorupki i tablicy z nazwiskami czterech z czterdziestu pochowanych w ząbkowskiej kwaterze żołnierzy to tylko niektóre punkty obchodów. Uroczystości w Ząbkach zostały objęte Patronatem Narodowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy.
Uroczystości rozpoczęła msza święta w kościele pw. Świętej Trójcy w Ząbkach celebrowana przez ks. ppłk dr Ireneusza Birusia, proboszcza Parafii Wojskowej Warszawa ? Rembertów i ks. Dariusza Korbika, proboszcza parafii Św. Trójcy. Po jej zakończeniu uczestnicy obchodów wzięli udział w oficjalnym odsłonięciu muralu ku czci ks. Ignacego Skorupki, namalowanego na budynku Szkoły Podstawowej nr 1. Uroczystego przecięcia wstęgi dokonali Magdalena Helsztyńska ? Stadnik wnuczka dr Helsztyńskiego, autora książki o ks. Skorupce, Małgorzata Zyśk, burmistrz Miasta Ząbki, Janusz Tomasz Czarnogórski prezes PWiK w Ząbkach oraz Agnieszka Piskorek, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1. Następnie uczestnicy obchodów przemaszerowali w asyście kompani honorowej I Warszawskiej Brygady Pancernej oraz Orkiestry Dętej Miasta Ząbki na ząbkowski cmentarz.
W uroczystościach pod Pomnikiem Poległych w Obronie Ojczyzny udział wzięli m.in. gość honorowy obchodów – Magdalena Helsztyńska-Stadnik wraz z mężem, poseł Piotr Uściński, wicewojewoda mazowiecki Artur Standowicz, wicestarosta wołomiński Robert Szydlik, członek zarządu Powiatu Wołomińskiego Grzegorz Siwek, radny powiatowy Sławomir Pisarczyk, burmistrz Małgorzata Zyśk, z-ca burmistrza Kamil Kowaleczko, przewodniczący Rady Miasta Ząbki Waldemar Stachyra, ząbkowscy radni, kombatanci, burmistrzowie i wójtowie z pobliskich gmin, dyrektorzy placówek oświatowych, poczty sztandarowe, przedstawiciele duchowieństwa oraz licznie przybyli mieszkańcy miasta.
Po odśpiewaniu hymnu państwowego, wiceburmistrz Ząbek Kamil Kowaleczko odczytał list od prezydenta RP Andrzeja Dudy. List od senator RP Jolanty Hibner odczytał radny powiatu wołomińskiego Tomasz Kalata, a list wojewody mazowieckiego Konstantego Radziwiłła odczytał wicewojewoda Artur Standowicz. Następnie krótkie przemówienia wygłosili poseł Piotr Uściński, wicestarosta powiatu wołomińskiego Robert Szydlik, przewodniczący Rady Miasta Ząbki Waldemar Stachera oraz burmistrz Małgorzata Zyśk, która podkreśliła rolę Ząbek w czasie wojny polsko-bolszewickiej.
– Zdarza się, że jesteśmy pytani, dlaczego uroczystości w Ząbkach organizujemy w dniu 13 sierpnia, czy w ten sposób chcemy być w jakiś sposób pierwsi? Dokładnie 100. lat temu, 13 sierpnia 1920 roku, wmaszerowali do Ząbek akademicy z 236 pułku piechoty z idącym na czele kapelanem księdzem Ignacym Skorupką. (?) To w tym dniu przez trzy godziny odpoczywali przy ząbkowskiej świątyni i ząbkowskiej szkole. To właśnie w tym dniu, tutaj w Ząbkach po raz ostatni publicznie ksiądz Ignacy wypowiedział prorocze słowa o dniu 15 sierpnia. To właśnie w tym dniu, tutaj w Ząbkach po raz pierwszy i jedyny, publicznie, ksiądz Ignacy złożył deklarację ochotnikom, że będzie z nimi na pierwszej linii frontu i będzie im udzielał rozgrzeszenia. To właśnie w tym dniu, trzech mieszkańców Ząbek wstąpiło w szeregi armii ochotniczej. Nasze ząbkowskie uroczystości nie mogą odbywać się w innym dniu, jak w właśnie 13 sierpnia ? za wiele wydarzyło się tutaj tego dnia. Przed chwilą dokonaliśmy odsłonięcia nazwisk czterech z czterdziestu pochowanych w tej kwaterze żołnierzy. 100. lat czekali na to, by świat dowiedział się, gdzie są pochowani, ale to jest moim zdaniem najlepszy czas na to, by przywrócić o nich pamięć. Niestety, 36 to żołnierze nieznani i najprawdopodobniej tak już pozostanie na kolejne lata, ale tych czterech to symbol tego, że nawet 100. lat po zwycięskiej Bitwie Warszawskiej, przed nami żyjącymi jest jeszcze wiele pracy, którą musimy stale podejmować, aby upamiętniać i oddawać cześć Bohaterom roku 1920 ? powiedziała burmistrz Małgorzata Zyśk.
Następnie burmistrz Małgorzata Zyśk dokonała odsłonięcie tablicy z nazwiskami czterech z czterdziestu pochowanych w ząbkowskiej kwaterze żołnierzy, którzy odnieśli ciężkie rany w Bitwie Warszawskiej i zmarli w ząbkowskim szpitalu polowym nr 106.
Uroczystości na ząbkowskim cmentarzu zakończył Apel Poległych odczytany przez podporucznika Jerzego Barszczewskiego, salwa honorowa, złożenie wieńców i sygnał Wojska Polskiego ? ?Śpij Kolego?.
Oprawę muzyczną poszczególnych części obchodów zapewniły Chór Miejski ?Cantores Misericordiae? pod batutą Wojciecha Karasia, Chór Parafialny parafii Św. Trójcy w Ząbkach CARMINA pod kierowany przez Adama Wiśniewskiego oraz Orkiestra Dęta Miasta Ząbki pod batutą Barbary Hijewskiej. Uroczystości prowadził Mirosław Sobiecki komendant ząbkowskich strzelców.
*************
Jak podaje Wojciech Dąbrowski ?Pomnik Poległych w obronie Ojczyzny w sierpniu 1920r. postawiony został prawdopodobnie na mogile żołnierskiej. Na terenie Ząbek zorganizowany był szpital polowy dla żołnierzy walczących pod Leśniakowizną i Turowem. Wielu żołnierzy zmarło z powodu odniesionych ran i zostało pochowanych na cmentarzu w Ząbkach. Opiekę nad rannymi sprawowały siostry zakonne ? szarytki, z ochronki dla sierot przy ul. Kochanowskiego / Szpitalnej, ze wsi Drewnica.?
Warto też pamiętać, że 13 sierpnia 1920 r. przed wyruszeniem pod Ossów w miejscowym kościele mszę odprawił ks. Ignacy Skorupka, a w Bitwie Warszawskiej walczyli ząbkowscy ochotnicy, wśród nich m.in. Karol Książek, Czesław Bąk i Aleksander Grotman.
Relacja: Aleksandra Olczyk
Zdjęcie: Bogdan Śladowski
Więcej informacji
Ząbki – Nowe linarium na placu zabaw przy ul. Kopernika
Ząbki – Punkt Informacyjno-Konsultacyjny w mieście dla osób uzależnionych i ich rodzin
Ząbki – Wyniki tegorocznej edycji konkursu „Eko-Ozdoba Choinkowa 2025”
Ząbki – Rozświetlenie choinki i kiermasz świąteczny
Ząbki – Mikołajkowy Turniej Szachowy
Ząbki – Oddaj elektroodpady i otrzymaj choinkę!
Ząbki – Kreatywne warsztaty dla dzieci w świątecznym klimacie
Ząbki – Konkurs ofert w zakresie profilaktyki zaburzeń depresyjnych wśród nastolatków
Ząbki – Darmowy basen z okazji Mikołajek dla ząbkowskich dzieci
