12. Donos na papieża

Jolanta Michalik

Bezpieka interesowała się Karolem Wojtyłą jeszcze w latach 40. Jeden z pierwszych donosów na Papieża dotyczył zebrań ministrantów w krakowskiej parafii pw. św. Floriana, mających być kółkiem zakazanego przez władze Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży. Prowadzenie działalności wychowawczej poza kuratelą komunistów sprawiło, że wkrótce Wojtyła stał się jednym z najbardziej przez nich zwalczanych ludzi w Kościele. W materiałach SB z 1958 roku informacje dotyczące rozpracowywania działalności ówczesnego biskupa Karola Wojtyły noszą kryptonim „Pedagog”.
Młody biskup młodzież i inteligencję darzył szczególnym zainteresowaniem, ponieważ nadawał im strategiczne znaczenie dla przyszłości Kościoła i narodu. „Figurant szczególnie aktywną działalność przejawia w diecezji. Bierze udział w szeregu różnego rodzaju zebraniach, konferencjach, załatwia cały szereg spraw indywidualnych, wygłasza nauki stanowe dla akademików, lekarzy, prawników itp.” – czytamy w sprawozdaniu krakowskiej SB.
Od początku lat 70. prawie codziennie wysyłano z Krakowa do Warszawy meldunki o wszystkich poczynaniach kardynała Wojtyły, a zwłaszcza o spotkaniach z gośćmi z zagranicy. Agent o pseudonimie „Zbyszek” donosił wówczas: „Wojtyła włada wieloma językami europejskimi, a także językiem rosyjskim, jest uczonym, a przy tym zręcznym politykiem, ma ogromne osobiste powiązania w samym Watykanie, a także na całym świecie. Jego indywidualność wywiera wpływ na określone decyzje papieża, który zalicza Wojtyłę do osobistych przyjaciół, takich, którzy mają do niego wstęp w każdej chwili, bez protokołu dyplomatycznego”.
Marek Lasota, pracownik krakowskiego oddziału Instytut Pamięci Narodowej, popularyzator wiedzy o najnowszej historii, przez ostatnie cztery lata badał dokumentację operacji prowadzonych przeciwko Kościołowi, a szczególnie przeciwko Karolowi Wojtyle w okresie poprzedzającym wybór na papieża. Wyniki badań opublikował w formie popularnej – „Donos na Wojtyłę. Karol Wojtyła w teczkach bezpieki” czyta się jak książkę sensacyjną. Wojtyła był całkowicie odporny na działania bezpieki, a jego życie było wzorem, jak opierać się niegodziwościom systemu komunistycznego. To nie kolejna biografia Papieża, lecz opowieść o ludzkich słabościach, roztropności, odwadze i wierności powołaniu.
Marek Lasota,
„Donos na Wojtyłę.
Karol Wojtyła w teczkach bezpieki”,
Znak, Kraków 2006, 348 ss., cena ok. 34 zł.