Atopowe zapalenie skóry jest to stan zapalny skóry, charakteryzujący się nadmierną suchością i łuszczeniem się skóry oraz zaczerwienieniem i świądem. AZS ma podłoże genetyczne i występuje najczęściej u dzieci.
Przebieg choroby jest przewlekły i nawrotowy – fazy zaostrzeń przeplatają się z okresami wyciszenia choroby, czyli remisji. Obecnie uważa się, że jest to jedna z najczęstszych chorób wieku dziecięcego. Atopowe zapalenie skóry może ustąpić, ale skłonność do alergii u większości chorych zostaje.
Jakie czynniki powodują zaostrzenie choroby?
-klimat (wysoka temperatura otoczenia nasila wydzielanie potu, który działa drażniąco na skórę)
-zanieczyszczenie środowiska (związki chemiczne osłabiają odporność i ułatwiają przenikanie alergenów do organizmu)
-alergeny, takie jak roztocza, pyłki roślinne, sierść zwierząt, alergeny bakteryjnego i grzybiczego pochodzenia
-alergeny pokarmowe (produkty mleczne, jaja,owoce cytrusowe, orzechy, czekolada)
-stres, który może nasilić świąd skóry
Jak rozpoznać AZS?
Główne objawy to : suchość skóry, wynikająca z utraty ochronnej naskórka, stan zapalny, gdzie często dochodzi do zapalenia bakteryjnego, napadowy świąd skóry.
W okresie niemowlęcym zmiany skórne dotyczą głównie twarzy, najczęściej na policzkach. Często występuje ciemieniucha i pieluszkowe zapalenie skóry.
U starszych dzieci skóra jest pogrubiona, z wykwitami, grudkami a zmiany chorobowe lokalizują się dodatkowo w obrębie zgięć łokciowych i kolanowych.
U młodzieży i dorosłych może przybierać cięższe stadia z poważnymi zmianami skórnymi (wypryskowe, z obecnością grudek na podłożu rumieniowym, nadżerki, często sączące).
Jak pielęgnować skórę?
Do mycia należy stosować tzw. syndety, czyli preparaty bez mydła. Zaleca się również kąpiele natłuszczające w letniej wodzie. Należy smarować skórę preparatami, które natłuszczają i nawilżają, tzw. emolientami. Dzięki tym substancjom uzyskujemy natłuszczenie skóry, odbudowę jej bariery ochronnej oraz zmniejszenie utraty przez nią wody po zakończeniu kąpieli. Często zawierają składniki niezbędne do jej prawidłowego funkcjonowania, tak jak kwas linolenowy i gamma-linolenowy (Omega 3 i Omega 6).
Leczenie AZS jest bardzo indywidualne, zależy od przebiegu, objawów choroby, wieku.
Często stosuje się leczenie sterydowe, leki przeciwhistaminowe, antybiotyki, zalecane w razie nadkażenia skóry, np. przy obecności gronkowca złocistego. Wykorzystywana jest też fototerapia, naświetlanie odpowiednimi lampami.
Leczenie atopowego zapalenia skóry jest procesem złożonym i trudnym, wymagającym zawsze współpracy pacjenta i jego rodziny. Zarówno w okresie zaostrzenia, jak i remisji choroby właściwa pielęgnacja skóry stanowi podstawę postępowania terapeutycznego a więc stałe stosowanie środków nawilżających i natłuszczających. Preparaty pielęgnacyjne występują w różnych postaciach: kremów, maści, płynów lub olejków do kąpieli.
Najlepsze efekty uzyskuje się poprzez zastosowanie kompleksowej terapii.