21. Nike w rytmie hip-hop

Katarzyna Rozbicka

Nike to najważniejsze polskie wyróżnienie literackie. Przyznawana jest od 1997 roku przez fundatorów nagrody, czyli Gazetę Wyborczą i NICOM Consulting. W trzyetapowym konkursie wybierana jest polska książka poprzedniego roku; książka koniecznie żyjącego autora i rzecz jasna najlepsza… Zwycięzca konkursu nie tylko zyskuje sławę i statuetkę Nike dłuta Gustawa Zemły, ale także czek na niebagatelną kwotę 100 tys. zł. Jest, więc, o co walczyć!

W 2006 roku do tej prestiżowej nagrody nominowani byli m. in.: Wisława Szymborska, Ewa Lipska, Andrzej Stasiuk (laureat Nike 2005), Eustachy Ryski. Tymczasem otrzymała ją dwudziestotrzyletnia Dorota Masłowska za książkę „Paw królowej”. Dla wielu decyzja jury była olbrzymim zaskoczeniem, tym bardziej, że publiczność wybrała tomik „Dwukropek” Wisławy Szymborskiej… W uzasadnieniu wygłoszonym przez przewodniczącego jury H. Berezę padły następujące słowa: „W „Pawiu królowej” autorka daje dowody takiej wirtuozerii, że w języku wolno jej już właściwie wszystko.

Narracja w powieści-poemacie korzysta z pełnej wolności, która sztuce słowa przywraca jej przyrodzone prawa. Dzięki temu język i sztuka odzyskują u Masłowskiej swoje prawdziwe życie i pozwalają na pisarską kpinę z podejrzanych uroków kultury popularnej.”

Sama Masłowska zaś w komentarzu powiedziała, iż obmyśla „chytry plan wyprowadzki z tego państwa” – cóż z czekiem na 100 tys. ma na to spore szanse. (Tylko pogratulować patriotycznej postawy.)

Nagrodzona książka „Paw królowej” – druga i jak na razie ostatnia powieść Masłowskiej – to „poemat” o życiu warszawskiego artystycznego światka „wyśpiewany” w hiphopowej konwencji. Cóż, wielbiciele tego stylu mają nie lada kąsek! Zaś ci, którym nie odpowiada sztuka rodem ze zmarginalizowanych społecznie środowisk nowojorskiego Bronksu, zanim przebrną przez naszą nową literacką „perełkę”, będą musieli się sporo namęczyć…

Ale trzeba przecież iść z duchem czasu, może następna nagroda Nike zostanie przyznana za powieść w rytmie disco polo? W końcu to też kultura masowa…

Masłowska Dorota,

Paw królowej,

biblioteka Twoich Myśli,

Warszawa 2005,

Wydawca: Lampa i Iskra Boża;

Okładka miękka, stron: 155,

cena: ok. 29 zł.