W przeddzień rocznicy 1920 roku słów kilka o Ossowie

Praktycznie natychmiast po Boju pod Ossowem miejscowa ludność uznała poległych, w tym ks. Ignacego Skorupkę i miejsca związane z walkami za godne upamiętnienia. I choć ks. Skorupkę pochowano na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, jego bohaterska śmierć na trwałe wpisała się w przestrzeń Ossowa.

W latach dwudziestych powstał cmentarz polskich żołnierzy poległych w Ossowie i Leśniakowiźnie, pomnik ku ich czci i kaplica. Ustawiono także krzyż upamiętniający miejsce śmierci ks. Ignacego Skorupki. Wiedza i pamięć o wydarzeniach, które rozegrały się 13 i 14 sierpnia 1920 była przekazywana z pokolenia na pokolenie, a Ossów stał się scenerią uroczystych obchodów rocznicowych ?Cudu nad Wisłą? już w dwudziestoleciu międzywojennym.

Podczas okupacji niemieckiej teren cmentarny był zamknięty dla ludności cywilnej. Podobnie było w okresie PRL. Każdy, kto starał się dbać o miejsca pamięci narażony był na represje i szykany.

Kilka lat temu, mając na uwadze setną rocznicę Bitwy Warszawskiej 1920 roku samorządy lokalne (Wołomin, Zielonka i Kobyłka) postanowiły podjąć prace nad zinstytucjonalizowaniem zasobów historycznych i kulturowych w Ossowie. W czerwcu 2005 roku dzięki gminie Wołomin Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Warszawie opracował Studium wartości kulturowych obszaru ?Pola Bitwy Warszawskiej 1920 r.? W 2006 roku gminy Wołomin i Zielonka, na których terenie znajdują się obecnie miejsca pamięci związane z Bojem pod Ossowem podjęły bliźniacze uchwały w sprawie wspólnych działań, aby utworzyć Park Kulturowy Obszaru Pola Bitwy Warszawskiej 1920 roku. W kwietniu 2009 roku obie gminy powołały do życia pierwszy na Mazowszu park kulturowy – ?Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku?. Zaplanowano w nim m.in. centrum informacji historyczno-turystycznej z siedzibą w Ossowie. W tym samym czasie gmina Wołomin zaprezentowała imponujący projekt Muzeum w Ossowie autorstwa studia Nizio Design International. I choć koncepcja spotkała się z pozytywnym przyjęciem, to uznano, że jego realizacja wraz z kosztami utrzymania przekracza możliwości finansowe gminy. Dodatkowym problemem, był fakt, iż budynek zaplanowano na terenach nienależących do gminy.

W 2012 roku z inicjatywy Burmistrza Wołomina Ryszarda Madziara radni miejscy powołali do życia Samorządową Instytucję Kultury ?Park Kulturowy ? Ossów ? Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku?, która rozpoczęła swoją działalność w styczniu 2013 r. Nadano tym samym ramy organizacyjne działalności edukacyjnej i kulturalnej na terenie Parku Kulturowego. W Radzie Programowej zasiadają przedstawiciele wszystkich klubów Rady Miejskiej w Wołominie oraz burmistrzowie Wołomina, Zielonki i Kobyłki i starosta Powiatu Wołomińskiego.

Na terenie Parku znajduje się m.in. cmentarz poległych w 1920 roku wraz z kaplicą, upamiętnienie miejsca śmierci ks. Ignacego Skorupki oraz pawilon ekspozycyjny, w którym można zapoznać się z historią Bitwy Warszawskiej. Tu także 15 sierpnia w rocznicę polskiego zwycięstwa odbywają się główne uroczystości. Od 2013 roku działa tu także darmowa wypożyczalnia rowerów, na których turyści mogą zwiedzać Park.

Liderem przedsięwzięcia jest Gmina Wołomin, która koordynuje działania na rzecz budowy przez Samorządową Instytucję Kultury muzeum na terenie Ossowa. Muzeum tym razem planowane jest na działce będącej własnością gminy Wołomin, co sprawia, że inwestycja dojdzie w końcu do skutku.

(czytaj również str. 6. o podpisaniu umowy na projekt Muzeum w Ossowie)

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.